Του Δημήτρη Μπεκιάρη
Αν και έχουν περάσει περίπου επτά χρόνια από το «αντιτρομοκρατικό καλοκαίρι του 2002», όταν έσκασε η βόμβα στα χέρια του Σάββα Ξηρού και η ΕΛ.ΑΣ. με τη συνδρομή των ξένων υπηρεσιών είχε εξαρθρώσει τη 17Ν, κάποιοι στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού ωκεανού επιμένουν ότι κάποια από τα μέλη της οργάνωσης δεν έχουν συλληφθεί.
Βέβαια αυτή η εκτίμηση απέχει πολύ από την βεβαιότητα που εκφράζει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σχετικά με το ενδεχόμενο η πάλαι ποτέ κραταιά εγχώρια ένοπλη οργάνωση να είναι ακόμη και σήμερα ενεργή. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την τρομοκρατία, στο καζάνι της οποίας τοποθετεί επί της ουσίας και τις επιθέσεις των αναρχικών «εναντίον ιμπεριαλιστικών και καπιταλιστικών στόχων».
Ενδεχομένως υπάρχουν κάποια θολά ή σκοτεινά σημεία στην υπόθεση της εξάρθρωσης της 17Ν, όπως επίσης και ανοικτοί φάκελοι. Οι πολιτικές ηγεσίες και όσοι συμμετείχαν σε πολιτικό και επιχειρησιακό επίπεδο στην εξάρθρωση της οργάνωσης το 2002, επιμένουν μέχρι σήμερα ότι η 17Ν έχει πάψει να υφίσταται. Το ίδιο υποστηρίζουν λίγο έως πολύ και οι συλληφθέντες για τη συμμετοχή τους στην οργάνωση. Το πλέον σοβαρό επιχείρημα, το οποίο αναφέρεται στην αυταπόδεικτη πραγματικότητα ότι η 17Ν έχει εξαρθρωθεί και είναι ανενεργή, συνίσταται στο γεγονός ότι από το 2002, μέχρι σήμερα, η οργάνωση δεν έχει εμφανιστεί σε πολιτικό και επιχειρησιακό επίπεδο, ούτε μία φορά. Οι πολιτικές ηγεσίες στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης, μετά την περίοδο που υπουργός ήταν ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, λίγο πολύ κινήθηκαν σε αυτή τη «γραμμή», αποφεύγοντας αναφορές στην όποια δήθεν «μη εξάρθρωση της οργάνωσης». Για ποιον λόγο οι Αμερικανοί, όμως, επιμένουν; Έχουν κάποιο στοιχείο στα χέρια τους ή ενδείξεις που τους κάνουν να πιστεύουν ότι η 17Ν συνεχίζει, υπό οποιαδήποτε έννοια τη δράση της;
Η έκθεση
Η τελευταία έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όπως εξάλλου και οι προηγούμενες, που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια, επικεντρώνει σε δύο σημεία σχετικά με τη 17Ν: στα δήθεν ασύλληπτα μέλη και στις δημόσιες τοποθετήσεις των συλληφθέντων για την υπόθεση, μέσα από τη φυλακή.
Είναι ηλίου φαεινότερο, ότι ιδιαίτερα για τις δημόσιες τοποθετήσεις, υπό τη μορφή συνεντεύξεων, όπως αυτές που κατά καιρούς παραχωρεί ο Δημήτρης Κουφοντίνας, οι αμερικανικές υπηρεσίες, η αμερικανική πολιτική ηγεσία και τα κολοσσιαία συμφέροντα που εκπροσωπούν ανησυχούν όσον αφορά την παρεμβατικότητά τους στην κοινωνική διαδικασία. Κυρίως ανησυχούν για το ενδεχόμενο να συντείνουν στις κοινωνικές εκρήξεις που σε περιόδους παγκοσμιοποιημένης οικονομικής κρίσης γίνονται ολοένα και πιο συχνές. Ιδιαίτερα τα λεγόμενα «Δεκεμβριανά» του 2008, η εξέγερση που ακολούθησε μετά την δολοφονία του μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από τον ειδικό φρουρό, αλλά και η δράση των αναρχικών ή των ένοπλων οργανώσεων, έχουν καταστεί αντικείμενο ανάλυσης από τα πλέον ενημερωμένα think tanks στις ΗΠΑ. Ακόμη και οι ταξιδιωτικές οδηγίες που εξέδωσαν οι ΗΠΑ ανέφεραν ότι τα Εξάρχεια και η Ομόνοια, αποτελούν περιοχές άσκησης πολιτικής βίας. Εξαιτίας μάλιστα της χρηματοπιστωτικής κρίσης που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, αμερικανικές εταιρείες ή τράπεζες αποτελούν στόχους. Ο Επαναστατικός Αγώνας, εξάλλου, συνέδεσε την ενέργεια της τοποθέτηση ANFO στη Citybank με την σφοδρή χρηματοπιστωτική κρίση.
Στην τελευταία έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι «προφέσορες» των αμερικανικών υπηρεσιών που ασχολούνται με τη διεθνή
τρομοκρατία επικέντρωσαν το ενδιαφέρον τους σε μία δήλωση του Δημήτρη Κουφοντίνα, σε συνέντευξη που παραχώρησε ο ίδιος σε ελληνική εφημερίδα. Στη δήλωσή του ο Δημήτρης Κουφοντίνας αναφερόταν σε ««ένα σχέδιο που θα πατάει γερά και κριτικά στο παρελθόν και μέσα στις σημερινές συνθήκες θα εξειδικεύεται σ’ ένα πρόγραμμα άμεσης δράσης που θα συγκρούεται με όλους τους τρόπους και θα προκαλεί ήττες στο καπιταλιστικό σύστημα». Μοιραία τα όσα λέει ο Δημήτρης Κουφοντίνας θα έχουν απήχηση στις τάξεις οπαδών της ένοπλης πάλης στους κόλπους της άκρας αριστεράς και αναρχικών. Οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ στην Ελλάδα φαινομενικά αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό και φόβο το ενδεχόμενο τα λόγια των συλληφθέντων για την υπόθεση της 17Ν, να πυροδοτούν κάθε φορά, από εδώ και πέρα, την κοινωνική ένταση. Εκτός και αν οι νέες οργανώσεις, όπως ο «Επαναστατικός Αγώνας» είναι διαβρωμένες από ξένες μυστικές υπηρεσίες, όπως υποστήριξε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο καταδικασμένος για τη συμμετοχή του στη 17Ν Βασίλης Τζωρτζάτος.
Οι Αμερικανοί «δεν θέλουν και πολύ» να προβούν σε «ασφαλείς» εκτιμήσεις ότι κάποια αόρατη δύναμη συνδέει τελικά το παρελθόν της εγχώριας ένοπλης πάλης με τη λεγόμενη «νέα τρομοκρατία» και τον «Επαναστατικό Αγώνα». Οι Αμερικανοί έχουν πολλούς λόγους να επιχειρούν αυτή τη σύνδεση. Για τους ίδιους ελάχιστη σημασία έχει να κατανοούν τις ιδιαιτερότητες του ελληνικού χώρου ή όχι, όπως ελάχιστη σημασία έχει η ανάλυση και η τελική κατανόηση των ιδεολογικών χαρακτηριστικών των οργανώσεων με βάση τα κείμενα των προκηρύξεων. Ωστόσο για την διαιώνιση της φιλολογίας και παραφιλολογίας σχετικά με την μη σύλληψη όλων των μελών της 17Ν, έχουν διαδραματίσει το ρόλο τους και εγχώριοι υπερσυντηρητικοί κύκλοι, από την περίοδο ήδη της δίκης της οργάνωσης και ενώ πριν την εξάρθρωση είχαν δημοσιοποιηθεί και διακινηθεί τερατώδη σενάρια γύρω από τη λειτουργία της οργάνωσης, που υπερέβησαν σε πολλές των περιπτώσεων ακόμη και την πλέον ακραία συνομωσιολογία. Αυτούς τους κύκλους θα τους εντοπίσει κανένας στην εγχώρια πολιτική σκηνή, στη Δεξιά και στην Ακροδεξιά ή στην πολιτική αγωγή εκείνης της δίκης. Για παράδειγμα η συνήγορος πολιτικής αγωγής κ. Ελίζα Βόζεμπεργκ δήλωνε ενώπιον του δικαστηρίου ότι «Μόνο ο Γιωτόπουλος έχει συλληφθεί. Τα γερά πιστόλια είναι εδώ».
Οι Αμερικανοί
Οι Αμερικανοί σε πολλές περιπτώσεις κατά το μακρινό και κοντινό παρελθόν έχουν χρησιμοποιήσει το επιχείρημα της τρομοκρατίας, προκειμένου να ασκήσουν πιέσεις στην Ελλάδα. Από τις παλαιές οργανώσεις εκείνες οι οποίες εξακολουθούν και αναφέρονται στις αμερικανικές εκθέσεις είναι η «17Ν» και οι «Επαναστατικοί Πυρήνες». Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οι πρώτες εκτιμήσεις σχετικά με τους πυρήνες που συγκροτούσαν την οργάνωση «Επαναστατικός Αγώνας» έκαναν λόγο για τις δύο παραπάνω οργανώσεις. Ιδιαίτερα είχε επιχειρηθεί να συνδεθεί η οργάνωση με τους «Επαναστατικούς Πυρήνες» στη βάση στοιχείων που είχε συλλέξει και αξιοποιήσει η αστυνομική έρευνα. Τα ρεπορτάζ, σοβαρών δημοσιογράφων, αναφέρονταν στους «Επαναστατικούς Πυρήνες». Με τον καιρό η φιλολογία περί της σύνδεσης των παλαιών οργανώσεων με τις νέες έχει ατονήσει, αφού στο εσωτερικό της χώρας οι περισσότεροι που ασχολούνται με την υπόθεση της τρομοκρατίας και της «νέας τρομοκρατίας», έχουν πεισθεί ότι η 17Ν, κυρίως, δεν έχει καμία σχέση με τον Επαναστατικό Αγώνα. Δεν συμβαίνει, όμως, το ίδιο με τους Αμερικανούς, οι οποίοι εξακολουθούν και συμπεριλαμβάνουν την 17Ν και τους Επαναστατικούς Πυρήνες, ως ενεργές οργανώσεις, στις ετήσιες εκθέσεις τους δίπλα στην Αλ Κάιντα, στην Χεζμπολάχ ή στο PKK.
Τα γεγονότα του περασμένου Δεκεμβρίου και οι επιθέσεις τόσο του Επαναστατικού Αγώνα, όσο και της Σέχτας Επαναστατών επανατροφοδότησαν το περιεχόμενο της «τρομοκρατικής ατζέντας» των ΗΠΑ, όπως εξάλλου είχε συμβεί το έτος 2007 μετά το χτύπημα με ρουκέτα ενάντια στην Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα. Μετά τα «Δεκεμβριανά» οι άνθρωποι του FBI στην Αθήνα, είχαν μεταφέρει στην Ουάσιγκτον την έντονη ανησυχία τους, όχι μόνο για τα γεγονότα του Δεκέμβρη, αλλά και για την εντεινόμενη δράση των ένοπλων οργανώσεων. Τα στελέχη του FBI και πολιτικοί κύκλοι στις ΗΠΑ ένιωσαν δικαιωμένοι για τη μη ένταξη της Ελλάδας στα κράτη των οποίων οι υπήκοοι δεν χρειάζονται έκδοση βίζας προκειμένου να επισκεφτούν τις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα (και χωρίς στοιχεία βέβαια) τα ίδια στελέχη εξέφρασαν τη βεβαιότητα ότι «τα ασύλληπτα μέλη της 17Ν δρουν κάτω από την ομπρέλα του Επαναστατικού Αγώνα» και μάλιστα στις αναφορές τους θεωρούσαν ότι τα στοιχεία είναι αδιαμφισβήτητα. Στην ετήσια έκθεση για το 2007, που είχε δημοσιοποιηθεί πριν από περίπου ένα χρόνο αναφερόταν ότι ίσως ο Επαναστατικός Αγώνας είχε ενσωματώσει κάποια από τα παλαιά στελέχη της 17Ν. Όσο η οικονομική κρίση γίνεται σφοδρότερη, οι κοινωνικές αντιθέσεις οξύνονται, τα συμφέροντα των ΗΠΑ κρέμονται από λεπτή κλωστή και οι «υπερατλαντικοί σύμμαχοι» θέλουν να επαναπροσδιορίσουν τον βαθμό διείσδυσης των ξενικών υπερεθνικών συμφερόντων στα «ελληνικά πράγματα», το «ίσως» μετατρέπεται σε βεβαιότητα. Σήμερα καλά πληροφορημένοι κύκλοι εκφράζουν την απορία τους για τον τρόπο με τον οποίο η νέα πολιτική ηγεσία, υπό τον Μπάρακ Ομπάμα, θα χειριστεί το ζήτημα της τρομοκρατίας στο πεδίο των σχέσεων Ουάσιγκτον - Αθήνας, δεδομένου ότι η κυβέρνηση Μπους είχε ασκήσει έντονες πιέσεις προς την ελληνική κυβέρνηση για διάφορα ζητήματα είτε Ασφάλειας, είτε εξωτερικής πολιτικής, χρησιμοποιώντας τη δράση των ένοπλων οργανώσεων στην Ελλάδα ως μοχλό.
Για ποιον λόγο, όμως, οι Αμερικανοί δείχνουν να έχουν εμμονές σε σχέση με τη 17Ν; Ή μήπως τελικά δεν πρόκειται για ψυχοπαθολογικό φαινόμενο, αλλά για ένα καλά δομημένο στρατηγικό σχέδιο χειραγώγησης των ελληνικών πολιτικών ηγεσιών; Αφού δεν έχουν προκύψει στοιχεία γιατί οι ΗΠΑ επιμένουν και για ποιο λόγο Αμερικανοί αξιωματούχοι στην Αθήνα, συντηρούν μία θνησιγενή θεωρία τρομοϋστερίας, στην νέα της εκδοχή;
Επιμονή
Κάποιοι από τους εκτελεσθέντες από τη 17Ν, ήταν Αμερικανοί αξιωματούχοι. Πριν από την εξάρθρωση της οργάνωσης, οι ΗΠΑ με
βάση την ύπαρξη και τη δράση της 17Ν, είχαν ασκήσει έντονες πιέσεις στις ελληνικές κυβερνήσεις, χρησιμοποιώντας το επιχείρημα της «τρομοκρατίας» για δεκαετίες. Συχνά υπενθύμιζαν ότι υπό μία έννοια η εξάρθρωση της οργάνωσης αποτελούσε «ζήτημα» τιμής. Όμως, οι υποδείξεις, οι παρεμβάσεις και οι εκτιμήσεις τους, είναι σήμερα αντικειμενικά αποδεκτό και ιστορικά καταγεγραμμένο ότι είχαν αποπροσανατολίσει τις έρευνες, αλλά και τις προσπάθειες γενικότερης προσέγγισης του «φαινομένου της τρομοκρατίας». Φυσικά τον ρόλο τους είχαν διαδραματίσει και κάποιοι σκοτεινοί εγχώριοι κύκλοι ελληνικών υπηρεσιών που επίσης αποπροσανατόλιζαν και ενώ δεν είχαν αξιοποιήσει κάποιες πολύ αξιόπιστες εκθέσεις ελλήνων αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ. στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Τελικά χρειάστηκε, το έτος 2000, να εκτελεσθεί ένας βρετανός αξιωματούχος ο Στήβεν Σόλντερς, προκειμένου να «μπουν στο παιχνίδι» οι Βρετανικές υπηρεσίες, λίγο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα. Επίσης χρειάστηκε και η πολύτιμη συνδρομή των γαλλικών υπηρεσιών με τις αξιόπιστες πληροφορίες που παρείχαν και οι οποίες πάνω – κάτω είχαν διαρρεύσει (περιέργως) στον ελληνικό Τύπο λίγους μήνες πριν από την εξάρθρωση. Για όσους παρακολουθούν στενά το ζήτημα της τρομοκρατίας, αποτελούσε συχνή αναφορά, σε καλά ενημερωμένους κύκλους, το γεγονός ότι «οι Αμερικανοί έχασαν έναν ακήρυχτο πόλεμο εντυπώσεων».
Σήμερα, οι Αμερικανοί και κυρίως κάποιοι αξιωματούχοι στην Ελλάδα εμμένουν στην άποψή ότι η 17Ν δεν έχει συλληφθεί. Στην πραγματικότητα στοιχεία που να οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση δεν υπάρχουν. Οι αξιωματούχοι που τροφοδοτούν αυτή τη φιλολογία, έχουν συνδέσει κάποιες δράσεις των παλαιών και νέων οργανώσεων, οι οποίες παρουσιάζουν ομοιότητες, όπως για παράδειγμα το χτύπημα με ρουκέτα στην Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα τον Ιανουάριο του 2007, και το χτύπημα στην ίδια Πρεσβεία από τη 17Ν τον Φεβρουάριο του 1996.
Στην πραγματικότητα δεν θέλουν να χάσουν το πλεονέκτημα της δήθεν δικαίωσης σε περίπτωση που προκύψει κάποιο στοιχείο που τελικά, ίσως συνδέει τον Επαναστατικό Αγώνα με τη 17Ν, αν και κάτι τέτοιο είναι σχετικά απίθανο.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες, στηρίζουν την εμμονή τους και στο γεγονός ότι υπάρχουν φάκελοι ανοικτοί που έχουν να κάνουν με το ιστορικό 45άρι της οργάνωσης, τη γραφομηχανή ή τη σφραγίδα της οργάνωσης και κάποια ορφανά αποτυπώματα ή η αποκάλυψη της ταυτότητας της περίφημης «Άννας». Μέχρι να κλείσουν αυτοί οι φάκελοι ή να προκύψουν νέα στοιχεία για πρόσωπα που σχετίζονται με τη δράση της 17Ν, οι αμερικανικές εκθέσεις είναι βέβαιο ότι θα τη συμπεριλαμβάνουν στις ενεργές οργανώσεις, χρησιμοποιώντας την πολύ σοβαρή υπόθεση της «τρομοκρατίας» για να πιέζουν την ελληνική πολιτική ηγεσία. Μέχρι να κλείσουν οριστικά όλοι οι φάκελοι, η αμερικανική πολιτική ηγεσία θα χρησιμοποιεί την 17Ν, ακόμη και αν δεν υφίσταται πρακτικά, ως μέσο πίεσης προς τις ελληνικές κυβερνήσεις, για ζητήματα όπως το Κυπριακό, οι ενεργειακοί αγωγοί, οι βαλκανικές υποθέσεις, τα ελληνοτουρκικά και τα αντιτρομοκρατικά μέτρα στην Ελλάδα. Κατά τα άλλα οι αμερικανική έκθεση διαπιστώνει άριστη αντιτρομοκρατική συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ.
